bắt vạ

Friendly

Từ "bắt vạ" trong tiếng Việt có nghĩa là yêu cầu hoặc buộc một người phải nộp phạt vì họ đã vi phạm một quy định, phong tục, hoặc lệ làng nào đó. Từ này thường được sử dụng trong bối cảnh làng xã, nơi có những quy định và phong tục tập quán nghiêm ngặt.

Giải thích chi tiết:

• Bắt: có nghĩa là yêu cầu, ép buộc.
• Vạ: ám chỉ đến hình phạt, sự trừng phạt về mặt xã hội.

Ví dụ sử dụng:

1. Cách sử dụng cơ bản:

   • "Ngày xưa, nếu một cô gái chưa chồng mà có bầu, cô ấy có thể bị làng bắt vạ rất nặng."
   • Trong câu này, "bắt vạ" được sử dụng để chỉ việc cô gái phải chịu hình phạt từ làng vì vi phạm quy định xã hội.

2. Cách sử dụng nâng cao:

   • "Trong một số làng, nếu ai đó làm trái với lệ làng, họ có thể bị bắt vạ và phải nộp một khoản tiền phạt."
   • Ở đây, từ "bắt vạ" không chỉ ám chỉ hình phạt mà còn thể hiện sự nghiêm khắc của cộng đồng đối với những hành vi không đúng mực.

Phân biệt các biến thể:

• Bắt vạ là một cụm từ cố định, thường không có nhiều biến thể. Tuy nhiên, trong một số ngữ cảnh, có thể thấy các từ gần giống như "phạt" hay "trừng phạt".

Từ đồng nghĩa, liên quan:

• Phạt: là từ có nghĩa gần giống, chỉ việc yêu cầu nộp một khoản tiền hoặc chịu một hình phạt nào đó.
• Trừng phạt: có nghĩa tương tự, nhưng thường dùng trong ngữ cảnh rộng hơn, không chỉ giới hạn trong các quy định cộng đồng.

Từ gần giống:

• Đền bù: có thể liên quan trong một số trường hợp, khi người vi phạm phải "đền" cho cái gì đó đã mất hoặc đã hư hại.

Chú ý:

• "Bắt vạ" thường mang tính chất xã hội và thường liên quan đến các phong tục tập quán của cộng đồng, trong khi "phạt" và "trừng phạt" có thể áp dụng cho nhiều bối cảnh khác nhau, kể cả pháp luật.

Academic

1. đgt. Bắt phải nộp phạt vì làm trái với lệ làng, thời xưa: Ngày xưa con gái chưa chồng mà chửa thì bị làng bắt vạ rất nặng.